Επισκληρίδιος νευροδιεγέρτης
Η επισκληρίδιος νευροδιέγερση είναι ο πλέον μοντέρνος τρόπος αντιμετώπισης του χρόνιου ανίατου και νευροπαθητικού πόνου που προκαλείται από μια σειρά καλοήθων παθήσεων. Ως χρόνιος πόνος ορίζεται ο πόνος που έχει διάρκεια άνω των τριών μηνών ενώ ως νευροπαθητικός χαρακτηρίζεται ο πόνος που προκαλείται από οποιασδήποτε μορφής νευρική βλάβη είτε αυτή είναι τραυματική (νευρικές θλάσεις και διατομές π.χ. πόνος μέλους φάντασμα), είτε φλεγμονώδης (άσηπτες νευρίτιδες), είτε μεταφλεγμονώδης (π.χ.μεθερπητική νευραλγία).
Η επισκληρίδιος νευροδιέγερση ή διέγερση του νωτιαίου μυελού (Spinal Cord Stimulation) ανοίκει στις μοντέρνες και ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές της Λειτουργικής Νευροχειρουργικής και Νευροτροποποίησης. Πρωτοεφαρμόστηκε επιτυχώς από το Νευροχειρουργό Norman Shealy, το 1967.
Ενδείξεις
Οι ενδείξεις εμφύτευσης επισκληρίδιου νευροδιεγέρτη συνοψίζονται πρακτικά στις εξής:
Α) Χρόνια ισχιαλγία
Β) Χρόνιος ριζιτικός πόνος άνω άκρου
Γ) Σύνθετο περιφερικό σύνδρομο πόνου ή Αντανακλαστική Συμπαθητική Δυστροφία
Δ) Αραχνοειδίτιδα
Ε) Σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ)
Στ) Κάκωσητου νωτιαίου μυελού
Ζ) Σύνδρομο αποτυχημένου χειρουργείου στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (failed back surgery syndrome ή FBSS)
Τεχνική
Η τοποθέτηση του επισκληρίδιου νευροδιεγέρτη είναι σχετικά απλή αλλά και λεπτή συνάμα χειρουργική επέμβαση. Ένα πλακώδες ή δύο κυλινδρικά ηλεκτρόδια τοποθετούνται έξω από το εξωτερικό περίβλημα του νωτιαίου μυελού ( επισκληριδίως ) και πάνω από την οπίσθια επιφάνεια του νωτιαίου μυελού, είτε διαδερμικά είτε ανοικτά με μια πολυ μικρή δερματική τομή στη μέση γραμμή της ράχης. Οι επεκτάσεις των ηλεκτροδίων εμφυτεύονται υποδορίως έως την πλάγια κοιλιακή χώρα όπου , μέσω μιας δεύτερης δερματικής τομής, εμφυτεύεται η συσκευή παραγωγής ηλεκτρικών ώσεων με την μπαταρία της.
Της μόνιμης εμφύτευσης του κυκλώματος προηγείται η δοκιμαστική τοποθέτηση των ηλεκτροδίων για μερικές ημέρες έτσι ώστε να τεκμηριωθεί η ωφελιμότητα και να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα του συστήματος στον συγκεκριμένο ασθενή. Η σωστή σύνδεση του κυκλώματος και η σωστή ρύθμιση της συσκευής έχει σαν αποτέλεσμα τη μεταφορά ηλεκτρικών ώσεων στα οπίσθια κέρατα της φαιάς ουσίας του νωτιαίου μυελού όπου επιτυγχάνεται τροποποίηση των νευρικών ώσεων που εισέρχονται στο ίδιο σημείο με τις αισθητικές ίνες του πόνου ( θεωρία της πύλης εισόδου ). Έτσι ο ασθενής νοιώθει ένα ήπιο αίσθημα μουδιάσματος στην πάσχουσα περιοχή αντί του παλαιού δυνατού πόνου στην ίδια περιοχή.
Επιπλοκές
Η καλή γνώση του χρησιμοποιούμενου νευροδιεγέρτη καθώς και η σωστή χειρουργική τεχνική έχουν ως αποτέλεσμα την εξάλειψη των επιπλοκών της μεθόδου ( π.χ. αιμάτωμα, επιμόλυνση, μετανάστευση των υλικών, υπερλειτουργία ή υπολειτουργία του νευροδιεγέρτη , νευρική κάκωση κτλ)
Η προφυλακτική χορήγηση αντιβιοτικών μειώνει το ποσοστό των επιμολύνσεων καθώς και τις πιθανότητες αφαίρεσης του νευροδιεγέρτη λόγω λοίμωξης.
Για τους παραπάνω λόγους η εμφύτευση πρέπει να γίνεται πάντα από εξειδικευμένο Νευροχειρουργό.