Aνατομία της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης
Η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης αποτελεί την πρώτη μοίρα της σπονδυλικής στήλης και αποτελείται από επτά οστάρια, τους αυχενικούς σπονδύλους, που είναι τοποθετημένοι ο ένας επάνω στον άλλο και συνδέονται μεταξύ τους με τους μεσοσπονδύλιους δίσκους, τις μικρές σπονδυλικές αρθρώσεις (facets) και τους αυχενικούς συνδέσμους.
Η αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης εμφανίζει φυσιολογικά μια καμπυλότητα που καλείται αυχενική λόρδωση.Στο σπονδυλικό κανάλι που σχηματίζεται στο κέντρο των αυχενικών σπονδύλων πορεύεται ο νωτιαίος μυελός ενώ από τα μεσοσπονδύλια τρήματα, που σχηματίζονται μεταξύ δύο γειτονικών σπονδύλων, εξέρχονται οι αυχενικές νευρικές ρίζες για να σχηματίσουν τα οκτώ ζεύγη των αυχενικών νεύρων που νευρώνουν τα άνω άκρα.
Η ανατομική δομή των αυχενικών μεσοσπονδύλιων δίσκων δεν διαφέρει από αυτή των οσφυϊκών δίσκων δηλαδή αποτελούνται από ένα περιφερικό ινωχόνδρινο τμήμα, τον ινώδη δακτύλιο και ένα κεντρικό ζελατινώδες τμήμα, τον πηκτοειδή πυρήνα.
Ποιος είναι ο μηχανισμός δημιουργίας μιας αυχενικής δισκοκήλης ;
Η πάροδος της ηλικίας και η χρόνια καταπόνηση των μεσοσπονδύλιων δίσκων έχουν ως αποτέλεσμα τόσο την αφυδάτωση του πηκτοειδούς πυρήνα και την καταστροφή της δομής του (εκφύλιση) όσο και την εμφάνιση ρωγμών στον ινώδη δακτύλιο που περιβάλλει τον κατεστραμμένο και ευκίνητο πλέον πηκτοειδή πυρήνα. Έτσι, οι έντονες κινήσεις και η άρση βαρών μετατρέπονται σε δυνάμεις εξώθησης του πηκτοειδούς πυρήνα διαμέσου των ινών του ινώδους δακτυλίου οδηγώντας στο σχηματισμό μιας αυχενικής δισκοκήλης.
Ποια είναι η συχνότητα εμφάνισης της αυχενικής δισκοκήλης ;
Η αυχενική μοίρα εμφανίζει δισκοκήλες σε συχνότητα μικρότερη από την οσφυϊκή μοίρα. Το 90% των αυχενικών δισκοκηλών εντοπίζονται στα κατώτερα επίπεδα δηλαδή μεταξύ Α5 – Α6 και μεταξύ Α6 – Α7 αυχενικών σπονδύλων.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αυχενικής δισκοκήλης ;
Η θέση εμφάνισης της δισκοκήλης είναι αυτή που καθορίζει και την προκαλούμενη συμπτωματολογία. Όταν αυτή εντοπίζεται προς τον σπονδυλικό σωλήνα, δηλαδή προς το διαμέρισμα της σπονδυλικής στήλης που περιέχει τα νεύρα, τότε προκαλείται έντονος συνήθως πόνος που αφορά τον αυχένα (αυχεναλγία) ή και το χέρι (ριζιτικός πόνος άνω άκρου).Εάν η θέση της αυχενικής δισκοκήλης είναι κεντρική τότε τα κύρια σύμπτωμα είναι, εκτός από την αυχεναλγία, συμπτώματα πίεσης του αυχενικού μυελού (αστάθεια βάδισης, σπαστικότητα κάτω άκρων, διαταραχή της ούρησης κτλ) ενώ όταν η θέση εμφάνισής της είναι πλάγια τα συμπτώματα οφείλονται σε πίεση της εξερχόμενης ρίζας (πόνος που ξεκινά από τον αυχένα και αντανακλά σε συγκεκριμένο σημείο του άνω άκρου, μούδιασμα ή και μυϊκή αδυναμία κάποιων μυών του χεριού) .Το μέγεθος μιας αυχενικής δισκοκήλης έχει επίσης τεράστια σημασία καθώς μια μεγάλη κήλη μπορεί να πιέσει σημαντικά τον αυχενικό μυελό και τα αγγεία που τον τροφοδοτούν αίμα και να προκαλέσει καταστροφή των νευρικών του κυττάρων με αποτέλεσμα την εγκατάσταση μόνιμων νευρολογικών βλαβών˙ μια κατάσταση που ονομάζεται αυχενική μυελοπάθεια.Άλλα συμπτώματα της αυχενικής δισκοκήλης είναι ο περιορισμός των κινήσεων του αυχένα λόγω του έντονου πόνου ο οποίος μπορεί να επιδεινώνεται κατά την κατάκλιση καθώς και η επώδυνη σύσπαση (σπασμός) των μυών του αυχένα και του ώμου.
Ποια είναι η αντιμετώπιση της αυχενικής δισκοκήλης ;
Η αρχική αντιμετώπιση γίνεται συντηρητικά με ανάπαυση και αποχή από την εργασία με σκοπό τον περιορισμό των κινήσεων του αυχένα καθώς και με αντιφλεγμονώδη-αναλγητική αγωγή (μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, κορτικοστεροειδή από του στόματος).Η εκλεκτική νευρική διήθηση με τοπικά αναισθητικά και κορτικοειδή μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση των έντονων αρχικών συμπτωμάτων χωρίς να αποτελεί αιτιολογική θεραπεία.Τέλος, οι έλξεις, οι φυσιοθεραπείες και οι μαλάξεις συχνά επιχειρούνται όμως σπανίως γίνονται δεκτές από τους ασθενείς που βρίσκονται στην οξεία φάση ενώ συχνά τις ενοχοποιούν και για την επιδείνωση των ενοχλημάτων τους.
Πότε ενδείκνυται η χειρουργική θεραπεία;
Η οριστική θεραπεία της αυχενικής δισκοκήλης είναι η χειρουργική αφαίρεσή της. Οι ενδείξεις της χειρουργικής θεραπείας είναι:
Α) ο ανυπόφορος ριζιτικός πόνος που δεν ανταποκρίνεται στα συντηρητικά μέτρα θεραπείας
Β) η προοδευτική εγκατάσταση νευρολογικών συμπτωμάτων τα οποία εκτιμούνται κλινικά από τον Νευρολόγο ή τον Νευροχειρουργό.
Γ) ο επηρεασμός της ποιότητας της ζωής του ασθενούς από τα ενοχλήματά του όπως π.χ. η ανάγκη αποχής από την εργασία του για διάστημα μεγαλύτερο των δεκαπέντε ημερών κάθε μήνα.
Ποια είναι η εφαρμοζόμενη χειρουργική μέθοδος ;
Η αυχενική δισκεκτομή αποτελεί την ενδεδειγμένη μέθοδο χειρουργικής θεραπείας της αυχενικής δισκοκήλης.
