Αυχενική Μυελοπάθεια
Μυελοπάθεια είναι ο όρος που χρησιμοποιούμε γενικά για να δηλώσουμε ότι ο νωτιαίος μυελός πάσχει από κάποια πάθηση μη φλεγμονώδους αιτιολογίας. Αντιθέτως οι φλεγμονώδεις παθήσεις του νωτιαίου μυελού ονομάζονται γενικά μυελίτιδες. Ανάλογα με το τμήμα του νωτιαίου μυελού που πάσχει διακρίνουμε την αυχενική και τη θωρακική μυελοπάθεια.
Η συχνότερη αιτία αυχενικής μυελοπάθειας είναι η μηχανική συμπίεση του αυχενικού νωτιαίου μυελού από οποιαδήποτε αιτία, είτε από μια αυχενική δισκοκήλη, είτε από στένωση του σπονδυλικού σωλήνα που συνήθως οφείλεται στην ανάπτυξη οστεοφύτων και σπανιότερα στην αποτιτάνωση του οπισθίου επιμήκους συνδέσμου (OPLL).
Ανεξάρτητα από την αιτία της αυχενικής μυελοπάθειας τα συμπτώματά της είναι πάντοτε τα ίδια και εξαρτώνται από το σημείο της βλάβης μέσα στο νωτιαίο μυελό καθώς και από τη βαρύτητα της μυελοπάθειας. Έτσι στις ελαφρές μορφές αυχενικής μυελοπάθειας ο ασθενής παραπονείται συνήθως για μουδιάσματα στα χέρια και στα πόδια ή ακόμα και στον κορμό τα οποία σταδιακώς χειροτερεύουν. Σε πιο βαριές μορφές μυελοπάθειας εμφανίζονται και ατελείς διαταραχές της κινητικότητας των άκρων ( μονοπάρεση, ημιπάρεση ή παραπάρεση) ενώ σε πολύ βαριές μορφές η απώλεια της κινητικότητας μπορεί να είναι πλήρης ( μονοπληγία , ημιπληγία , ή παραπληγία ). Η αστάθεια κατά τη βάδιση μπορεί να εκδηλωθεί από τα πρώτα στάδια της αυχενικής μυελοπάθειας και οφείλεται στη συμπίεση των νευρικών ινών του μυελού ( οπίσθιες δέσμες ) που μεταφέρουν αισθητικά σήματα σχετικά με την ισορροπία και τη θέση των μελών του σώματος στο χώρο (εν τω βάθει αισθητικότητα).
Τέλος , στην πολύ βαριά μυελοπάθεια εμφανίζονται συμπτώματα που αφορούν φυτικές λειτουργίες όπως είναι η ούρηση ( ακράτεια ούρων ), η αφόδευση ( ακράτεια κοπράνων ) και η στυτική λειτουργία στον άνδρα ( ανικανότητα ). Ο πόνος δεν είναι σύνηθες σύμπτωμα της αμιγούς αυχενικής μυελοπάθειας . Συνοδεύει όμως πάντοτε την αυχενική μυελοριζονευροπάθεια στην οποία η συμπίεση αφορά τόσο τον αυχενικό μυελό όσο και κάποια αυχενική νευρική ρίζα.
Αυχενική δισκοκήλη Α4-Α5 αριστερά με πίεση και παρεκτόπιση του αυχενικού μυελού που προκαλεί αυχενική μυελοπάθεια όπως φαίνεται στην επόμενη εικόνα. [Εικόνα από το προσωπικό μου αρχείο]
Η διάγνωση τίθεται συνήθως κλινικά από το Νευρολόγο ή το Νευροχειρουργό και τεκμηριώνεται με ακρίβεια με την μαγνητική τομογραφία της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης ( MRI-ΑΜΣΣ). Τα ευρήματα στην περίπτωση της αυχενικής μυελοπάθειας είναι χαρακτηριστικά. Αφ ‘ ενός παρατηρείται το χαρακτηριστικό λευκό ενδομυελικό σήμα που δείχνει τη βλάβη του αυχενικού μυελού και αφ ‘ ετέρου αναδεικνύεται η αιτία της μηχανικής συμπίεσης του νωτιαίου μυελού η οποία συνήθως αποτελεί και το στόχο της θεραπείας αφού η ενδομυελική βλάβη δεν μπορεί να αναστραφεί ούτε χειρουργικά ούτε φαρμακευτικά.
Για το λόγο αυτό καθίσταται επιβεβλημένη η άμεση χειρουργική αποσυμπίεση του αυχενικού μυελού κάθε φορά που διαπιστώνεται συμπίεσή του αφού αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος αναστολής της προοδευτικής εξέλιξης της αυχενικής μυελοπάθειας . Οι σπουδαιότερες τεχνικές αποσυμπίεσης του αυχενικού μυελού εφαρμόζονται είτε με πρόσθια είτε με οπίσθια προσπέλαση . Η πρώτη τεχνική χειρουργικής θεραπείας επιλέγεται όταν κυριαρχούν τα κινητικά συμπτώματα και αφορά σε αυχενική δισκεκτομή σε ένα ή πολλαπλά επίπεδα και σπονδυλοδεσία με χρήση υλικών (κλωβός από PEEK με ή χωρίς πλάκα τιτανίου ) και οστικού μοσχεύματος. Η οπίσθια προσπέλαση επιλέγεται όταν κυριαρχούν αισθητικά συμπτώματα συνοδευόμενα από αστάθεια κατά το περπάτημα και αφορά σε πεταλεκτομή σε ένα ή πολλαπλά επίπεδα με ή χωρίς σπονδυλοδεσία με βίδες και ράβδους τιτανίου.
Ενδομυελικό σήμα εντός του αυχενικού μυελού, σε νεαρή ασθενή, λόγω συμπίεσης αυτού από αυχενική δισκοκήλη και στένωση του σπονδυλικού σωλήνα. [Εικόνα από το προσωπικό μου αρχείο]
Δυστυχώς η φαρμακευτική αγωγή μόνο επικουρικό ρόλο μπορεί να παίξει στη θεραπεία της αυχενικής μυελοπάθειας έτσι ώστε να βελτιωθεί η βαρύτητα των συμπτωμάτων της (π.χ. η βακλοφαίνη βελτιώνει τη βαρύτητα της σπαστικής παραπάρεσης). Τον ίδιο επικουρικό ρόλο παίζει και η φυσικοθεραπεία με εξαιρετικά συνήθως αποτελέσματα μόνο μετά τη χειρουργική αποσυμπίεση του αυχενικού μυελού ιδίως όταν υπάρχουν κινητικά συμπτώματα.
